Evenementenbeveiliging beperkt zich (te) vaak tot de inzet van beveiligers en een conventionele manier van enkelvoudige toegangscontrole. Dat is ontoereikend in het geval van dreiging. Wie pas bij de toegang van het evenement geconfronteerd wordt met bijvoorbeeld activisme of terrorisme is te laat om weerstand te bieden. Beter maakt de inzet van beveiligers en de toegangscontrole deel uit van een beveiligingsconcept met maatregelen die elkaar versterken. Schilbeveiliging (ook wel aangeduid als ringbeveiliging) is daar een goed voorbeeld van.

Het principe van schilbeveiliging is relatief eenvoudig. Door het instellen van zogenoemde ringen rondom een evenement ontstaan er ‘schillen’ waaraan één of meerdere beveiligingsmaatregelen worden verbonden. Die maatregelen kunnen permanent zijn – zoals de plaatsing van bollards of roadblockers om een ring autovrij te houden – maar ook tijdelijk in de vorm van bijvoorbeeld hekken of slagbomen. Behalve het realiseren van barrières en afzettingen kan het ook gaan om beveiligingsactiviteiten variërend van gebiedsgebonden profiling tot permanent toezicht en van een explosievenschouw tot het volledig weren van niet-geaccrediteerde personen. Protocollen maken duidelijk wie op welk moment verantwoordelijk is voor het activeren dan wel intensiveren van maatregelen of het afsluiten van schillen die daar op ingericht zijn.

Het proces van controleren wie het evenement bezoekt (en kan bereiken) begint bij schilbeveiliging niet bij de entree, maar eindigt daar. Wanneer er meerdere ringen worden ingericht, beginnen controles eerder en vanaf een grotere afstand. Die combinatie brengt synergie en levert meer weerstand.

De werking van schilbeveiliging is in zekere zin vergelijkbaar met een cijferslot. Één correct cijfer levert niets op. Alle cijfers én de combinatie moeten juist zijn om het slot te openen. Daar komt bij dat in het geval van ongeregeldheden bij het eerste cijfer de gelegenheid bestaat om daar op te reageren, bijvoorbeeld door andere cijfers ontoegankelijk te maken. Ik geef een voorbeeld om de vergelijking terug te brengen naar de praktijk van schilbeveiliging.

Naar aanleiding van dreiging van activisme wordt schilbeveiliging ingezet voor een persconferentie in de farmaceutische industrie. Bij de schil van ring 4 – het gebied rondom de te beveiligen locatie – wordt door middel van verscherpt toezicht extra aandacht gegeven aan voertuigen die richting het evenement rijden. Daarbij is niets opgevallen. Bij schil 3 worden voertuigen gecontroleerd en alleen genodigden toegelaten tot het parkeerterrein. Cameratoezicht constateert drie voertuigen die de checkpoint-entree van ring 3 voorbijrijden en verderop stil gaan staan. Personen stappen uit en klimmen over de afzettingen en betreden daarmee ongecontroleerd ring 3. Beveiligers worden in verhoogde paraatheid gebracht op basis van de beschikbare informatie. De controle van de met hoge hekken omringde schil van ring 2 wordt geïntensiveerd. De bewegingen van de personen worden gevolgd. Als de schil van ring 2 geen stand houdt, zal onder de gegeven omstandigheden een protocol in werking treden waarbij de toegang tot het pand – de schil van ring 1 – (tijdelijk) wordt gesloten. Beveiligers zullen de sprekers op de persconferentie (die zich vooralsnog bevinden in de beveiligde ring 0) dan wegleiden via een veilige route.

Het bovenstaande voorbeeld is ter verduidelijking en belicht slechts enkele aspecten van schilbeveiliging. Het is niet bedoelt om een volledig beeld te geven. Dat is ook niet eenvoudig, omdat er legio mogelijkheden zijn en er geen standaard bestaat. Waar schilbeveiliging begint, welke maatregelen er onderdeel van uitmaken en hoe deze eindigt is afhankelijk van de kenmerken, risico’s en het karakter van het evenement. Hierin moeten keuzes gemaakt worden. De kunst is (net als bij alle beveiligingsmaatregelen voor evenementen) zoeken naar een balans tussen wat nodig, wenselijk en mogelijk is.